از میان بیماران شناسایی شده مبتلا به سل با نمونه های خلط، 50 درصد در مراحل عفونت زایی شدید (فازهای شدت بیماری 3 و 4) تشخیص داده شده اند

دست یافتن به پاسخ پرسشی که بیماران مبتلا به سل ریوی در چه مرحله ای از شدت بیماری، شناسایی و تشخیص داده می شوند منجر به انجام مطالعه ای گردید. به نظر می رسد با این بررسی می توان به نتایج حائز اهمیتی از جمله سنجش میزان موفقیت و یا عدم موفقیت پروژه های بیماریابی و شناسایی راه های انتقال و شیوع بیماری سل در جامعه دست یافت. در این مطالعه بر روی نمونه های خلط 1046 بیمار از نقاط مختلف تهران بزرگ از مراکز دولتی و خصوصی و همچنین نمونه هایی که از شهرستان ها به آزمایشگاه ظریفی ارجاع گردیده بودند آزمایش های تشخیص سل شامل اسمیر مستقیم (دید میکروسکپی) به روش رنگ آمیزی زیل نلسون و کشت بر روی محیط های کشت لونشتاین جانسون به عمل آمد. از آنجا که جهت شناسایی درجه شدت بیماری، نتایج آزمایش های اسمیر مستقیم کاربردی است، نتایج  مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که به شرح زیر ارائه می گردد:* 14 درصد از بیماران مبتلا به سل در مرحله نخست بیماری (با مشاهده کمتر از 10 باسیل در لام)، * 36 درصد در فاز 2 شدت بیماری (1+)، * 21 درصد در فاز 3 شدت بیماری (2+) و 29 درصد نیز در فاز 4 شدت بیماری (3+) شناسایی و تشخیص داده شدند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که متأسفانه 50 درصد از بیماران مبتلا به سل ریوی در مراحل عفونت زایی شدید 3 و 4، شناسایی و تشخیص داده شده اند.